သိေကာင္းစရာ

ခမိ၊ ခမီး၊ ျမို၊ ျမိုခမိ ထံသို့

ခ်စ္ေသာညီအကို ေမာင္နမမ်ား စဥ္းစားၾကရန္ တစ္ခုေလာက္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားတိုင္းတြင္ မေတြ့ ၊ မရွိ ၊မတူညီတာ အမ်ားရွိသည္ အထဲမွာ တူညီတာေလးေတြ တင္ျပခ်င္ပါသည္။

တူတာ မတူတာေလးေတြ။

ျမန္မာ လူမ်ိုး
မြန္ လူမ်ိုး
ရခိုင္ လူမ်ိုး
ရွမ္း လူမ်ိုး
ခ်င္း လူမ်ိုး
ကခ်င္ လူမ်ိုး
ကယင္ လူမ်ိုး

ျမို လူမ်ိုး = ျမုိ ဆိုသည္မွာ တစ္မ်ိုးသားလံုးကိုသံုးေသာ နာမ္စား ျဖစ္သည္။ လူ+လူ
အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ ျမို+လူ=ျမိုလူမ်ိုး ဟုခံသင့္သလား။

ခမိ လူမ်ိုး = ခမိဆိုသည္မွာ လူဟု ေခၚသည္။ လူ+လူ နွင့္ ေပါင္းပါက လူလူမ်ိုးဟု
သေဘာသက္ေရာက္သည္။

ျမိုခမိ လူမ်ိုး = ျမိုခမိ ဆိုသည္မွာ ျမိုလူမ်ိုး ျဖစ္ျပီး လူမ်ိုးသည္ လူျဖစ္သည္။ ျမိုလူလူမ်ိုး
ဟုသေဘာသက္ေရာက္သည္။

ခမီး လူမ်ိုး =ခမီးသည္ ပလဝ ခမီး ေတြ သံုးေသာစကားျဖစ္သည္။ ခမီး သည္ လူ ျဖစ္ျပီး
လူမ်ိးသည္ လူျဖစ္သည္။ လူလူမ်ိုး ဟုသေဘာသက္ေရာက္ပါသည္။

LikeLike ·  · Share

• Seen by 16

  Maung Maung Than, Jessie Harp, Ai Sein and 8 others like this.

Full movies 2014 English 18+ | Double Xposure 2014 | Fan Bang Bang | par...

D-Day ရွားပါးေရာင္စံုမွတ္တမ္း

Luca Stricagnoli - The Future (2014 Acoustic Guitar)

Hotel California - Sungha Jung Live in Japan 2010 No.6

Tommy Emmanuel with Sungha Jung ~ Day Tripper / Lady Madonna

(Adele) Someone Like You - Megan Lee with Sungha Jung

One Direction - Story of My Life Guitar Tutorial (TAB, chords, strumming...

Ex040 Progressive Rhythm Guitar Method

Ex043 Beginner Piano Lessons ~ Progressive Lr oFxB1BYs x264

(Adele) Someone Like You - Sungha Jung

ရခုိင္လူမ်ိဳး သမုိင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္

ရခုိင္လူမ်ိဳး သမုိင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္
=================
( ရခုိင္သား/မ တိုင္းသိထားသင္႔ပါေရထင္လို႔မွ်၀ီီိပီးလိုက္ပါေရ အခ်ိန္ပီးၿပီးေကဖက္စီခ်င္ပါေရ ... ေက်းဇူးတင္ပါယင္႔ )

12:00 PM Posted by arakan Labels: သမိုင္း

ရခုိင္္္္

ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ သည္ ၄င္းတို႕၏ ဇာတိေနရပ္ျဖစ္ေသာ နတ္ျမစ္၀မွ ေမာ္တင္စြန္း (ယခု ဧရာ၀တီတိုင္း) အထိ ရွည္လ်ားသည့္ ရခိုင္ကမ္းေျမာင္ ေဒသ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ေနထိုင္ၾကသည္။ ရခိုင္ကမ္းေျမာင္ေဒသ သို႕မဟုတ္ ရခိုင္ျပည္ သည္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား အုပ္စိုးရာ သီးျခား လြတ္လပ္သည့္ တိုင္းျပည္ ျဖစ္ခဲ့၏။ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား လက္ထက္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္းေဒသ ႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရ ေဒသတို႕သည္ ရခိုင္ျပည္၏ လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ ထိုစဥ္ကလကပင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးအခ်ိဳ႕သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားအျဖစ္ ဘဂၤလားေဒသႏွင့္ ၾတိပူရေဒသတို႕ တြင္လည္း အစဥ္အဆက္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကျပီး ယေန႕ထက္တိုင္ ေနထိုင္ၾကဆဲလည္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့လူဦးေရ၏ ေလးရာခိုင္ႏွဳန္းႏွင့္ အထက္သည္ ရခို္င္လူမ်ိဳးတို႔ျဖစ္သည္။

ေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင္႔ ေပၚေပါက္လာပံု

ရခို္င္ဆိုေသာ စကားသည္ ပါဠိ စကားမွ ဆင္းသက္လာသည္။ ရကၡိတ (အမ်ိဳးကို ေစာင့္ေရွာက္သူ) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ရကၡိဳင္ဆုိေသာ နာမ ၀ိေသသအတုိင္း “အမ်ိဳးသီလ၊
ႏွစ္ဌါနကို၊ျပည့္၀မဏၰိဳင္၊ေစာင့္စြမ္းႏုိင္သည္ ရခုိင္နာမ ဘဲြ.့မည္လွျဖင့္ အနႏာၱသညွာေခၚအပ္ရာတည္း”လုိ့လည္း သွ်င္ရာဂိႏၵေမာ္ကြန္းတြင္ ဖြင့္ဆုိထားရွိေၾကာင္းကုိ ေတြ.ရွိႏုိင္သည္။

ပ်ဴ ႏွင့္အႏြယ္တူ ကမ္းယံ လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း ေဒသဘက္ သို့၀င္ေရာက္သည့္ အခ်ိန္ကာလ ေလာက္မွာပင္ အေနာက္တိဗက္အႏြယ္၀င္ အျခား လူမ်ိဳးစုမ်ားသည္လည္း ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္း ေဒသမ်ားသို႔ ့အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႔ပိုင္းေဒသ မ်ားဘက္မွ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ သမိုင္းမ်ားကို ေလ့လာသည့္ အခ ါ ေရွးအက်ဆံုး မင္းဆက္မ်ားႏွင့္ တိုင္းျပည္ နယ္ပယ္မ်ားသည္ စစ္ေတြပတ္၀န္းက်င္ ေဒသတ၀ိုက္ေလာက္တြင္ အေျခခံသည္ကို အမ်ားဆံုးေတြ႔ရွိရသည္။
ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေတာင္ပိုင္း ေဒသမ်ား သို႔၀င္ေရာက္ ေျခခ်သည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ပ်ဴႏွင့္ အႏြယ္တူကမ္းယံ လူူမ်ိဳးမ်ား သည္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း အရပ္ေဒသမ်ားမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္ လာဖြယ္ရာရွိသည္။ ရခိုင္ရာဇ၀င္ေဟာင္းမ်ား၌ ေရးသား ေဖၚျပထားသည္မွာ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္ မမူမွီ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွ စ၍ဓည၀တီ ကို တည္ေထာင္သည့္ မာရယု မင္းဆက္ ၅၄ ဆက္မ်ွ စိုးစံခဲ့ေၾကာင္း ဒုတိယအႀကိမ္ ဓည၀တီကိုတည္ေထာင္သည့္ကံရာဇာႀကီး မင္းဆက္ ၂၉ ဆက္ေျမာက္ စႏၵသူရိယမင္းသည္ ဗုဒၶႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ျဖစ္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို သြန္းလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေရးသား ေဖၚျပၾကသည္။

ရခိုင္ကမ္း ရိုးတန္းေဒသတ၀ိုက္တြင္ ေတြ႔ရွိရသည့္ သမိုင္း၀င္ေထာက္အထားမ်ားအရ ပုဂံျပည္ မတိုင္မွီ ရာစု ႏွစ္မ်ားစြာကပင္ တိုင္းျပည္ မင္းဆက္မ်ား ထူေထာင္ၿပီးစီးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ အထူးသျဖင့္ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီႏွင့္ ေလာင္းၾကက္ ျပည္မ်ားသည္ သူ႔ေခတ္ႏွင့္ သူ႔အခါ ထင္ရွားႀကီးက်ယ္ သည္႔ တိုင္းျပည္ မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္ ေရာက္ေသာအခါ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားသည္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသတ ခုလံုးကိုစည္းလံုး သိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ရံုမွ်မက၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္းေဒႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရ ေဒသမ်ားကိုပါ ႏွစ္ေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီ၍ သိမ္းပိုက္ထားႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး ကို စတင္စည္းရံုးခဲ့သည့္ ပုဂံမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ ဒုတိယ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထူေထာင္သည့္ ဘုရင့္ေနာင္သည္လည္းေကာင္း၊ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံကို စည္းလံုးတည္ေထာင္သည့္ အေလာင္းဘုရားသည္ လည္းေကာင္း ရခိုင္ျပည္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ပယ္ တစ္ခု အျဖစ္သို႕ မသိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ၾကေခ်။ရခိုင္သည္ ၁၈၇၄ ေရာက္မွသာ ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္းလက္ေအာက္သို႕ က်ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္လာခဲ့သည္။

ဘာသာေရး

ရခိုင္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ေရွးအစဥ္အဆက္ကတည္းက ဘာသာေရးကို ႐ိုေသကိုင္း႐ႈိင္း ၾကသည္။ ရခုိင္ျပည္ ေျမာက္ဦးျမိဳ့ ေ၀သာလီ ေရႊေတာင္ၾကီးတြင္ စတုတၱသဂၤါယနာကို္ ေ၀သာလီဘုရင္
သိရိစျႏၵား(သိရိစမၼ၀ိဇယမင္း)လက္ထက္ သီဟုိႏုိင္ငံမွ သံဃာေတာ္တစ္ေထာင္ကို ပင့္ေဆာင္ျပီး ရခုိင္ျပည္မွ သံဃာေတာ္ တစ္ေထာင္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ျဖင့္ စတုတၱသဂၤါယနာကို တင္ခဲ့ပါသည္။၄င္းသဂၤါယနာ တင္ခဲ့ပုံကုိ
”မဟာမဟိႏၵ၊ ေထရဘုန္းစည္၊
တည္ေနၿဖန္႔စင္၊သီဟိုဠ္ခြင့္၌၊
ေနာင္တြင္ေဆာင္ရြက္၊ လြန္ခဲခက္၍၊
ေမထက္ အကၡရာ၊ သဂၤါယနာ၊
စတုတၳေၿမာက္၊ တင္ၿပီးေနာက္မွ၊
တမ္းေမွာက္ညစ္က်ဴး၊ ဝါဒထူးၿဖင့္၊
ကူးလူးမယွဥ္၊ အစိုင္တည္တံ့၊
အရွည္ခံဟု၊ ကူပံ့ၿဖန္႔ၿဖဴး၊
ၿမတ္ေက်းဇူးဟိ၊ ရဘိရည္ညြတ္၊
လြတ္လပ္ၿပဳထ၊ သီဟဠနန္႔၊
ဝါဒတူညီ၊ တို႔သိဂၤ ီကား၊ ပဥၥမီထပ္၊
ၾကီးနီခ်ပ္လွ်င္၊ ရႊီကြပ္တင့္သား၊
ငါးေထာင္အားၿဖင့္၊ ရႊီးသားသီခ်ာ၊
သံုးႏွစ္ၾကာလွ်င္၊ ေကာင္းစြာသီးသီး၊
ေအာင္ၿမင္ၿပီး၍.......” ဟု
(ေမဓပညာေမာ္ကြန္း) တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင္႔ ဓေလ႔ထံုးစံ

ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ သည္ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာဘာသာစကားကို အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳၾကသည္။ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာ ဘာသာစကားသည္ အေတာ္မ်ားမ်ားတူျပီး ရ-သံ /r/ ႏွင့္ ယ-သံ /j/ ထြက္ကြာသည္။ ရခိုင္စာေပ အေရးအသားႏွင့္ ျမန္မာစာေပး အေရး အသားသည္ ဆင္တူသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကို ကိုးကြယ္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ အေျခခံထား၍ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ စာေပ၊ ဂီတ ႏွင့္ အႏုသုခုမပညာရပ္တို႔သည္ ဘာသာေရးကို အေျခခံျပီး တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ က်င္ အားကစားႏွင့္ ရခိုင္ဆီမီးခြက္အကတို႔သည္ထင္ရွားသည္။

ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ

ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာနို္င္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပို္င္းတြင္ ေနထိုင္ၿပီး ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ မႈတြင္ အစဥ္အလာ ႀကိီးမားသည္။ ရခိုင္အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ပု၀ါစကို နဖူးတြင္ စည္းေႏွာင္ထားၿပီး ရင္ဖံုး တိုက္ပံုကိုရုိးရာပုဆိုးႏွင့္တြဲဖက္၀တ္ဆင္ၾကသည္။
အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ဇာပု၀ါကုိရင္စလြယ္သိုင္းၿပီးေကာ္ လာမဲ့ ရင္ေစ့လက္ရွည္အကႌ်ကို ရိုးရာလံုခ်ည္ႏွင့္ တြဲဖက္၀တ္ဆင္သည္။ ၁၅ မွ ၁၈ ရာစု ရခိုင္မင္းဆက္မ်ား၏ ဗိသုကာ လက္ရာမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ေျမာက္ဦးၿမ္ိဳ႔တြင္ေလ့လာ နိုင္သည္။

စာေပ သမိုင္းေၾကာင္း

ရခိုင္ စာေပသည္ ဓည၀တီေခတ္ (ဘီစီ ၃၀၀) စုခန္႕ကပင္ စတင္ ထြန္းကားခဲ့ေၾကာင္း၊ အေထာက္အထားေတြ႕ရသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ ေနွာင္းပုိင္းမွ စလုိ့ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာျဖင့္ေရးသားျပီး ၾကိဳးတန္းပိဋကတ္ကိုစံထားလုိ့ ေလ့လာခဲ့ၾကပုံမ်ားကုိလည္း ရခုိ္င္သမုိင္းေတြမွာ ေတြ.ရွိရသည္။ထုိေခတ္ကဓည၀တီ ျမိဳ႕ေဟာင္းအနီးမွ ေတာင္ေပါက္ၾကီးေက်ာက္စာတြင္ အေသာကေခတ္က အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ျဗဟၼီအေရးအသားျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ထို႕ျပင္ ျဗဟၼီအကၡရာ အေရးသား စာတန္းပါ ဗိုက္ပူဘုရား ေက်ာက္စာသည္လည္း ဓည၀တီေခတ္ ရခိုင္စာေပ ထြန္းကားမႈ၏ သက္ေသ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ (ေအဒီ ေလးရာစုမွ ဆယ္ရာစု) တြင္ ရခိုင္စာေပ ထြန္းကားမႈသည္ က်ယ္ျပန္႕ခဲ့ပါသည္။ ေအဒီ ေျခာက္ရာစု ဂုပၸတ အကၡရာ ျဖင့္ ေရးထိုးထားေသာ ေယဓမၼာ ရခိုင္ေက်ာက္စာမ်ားစြာကို ဤေခတ္တြင္ ေတြ႕ရသည္။ ေ၀သာလီေခတ္၏ အထင္ရွားဆံုး ေက်ာက္စာမွာ ေအဒီ ၇၂၉ တြင္ ေရးထိုးေသာ အာနႏၵစျႏၵမင္း ေက်ာက္စာျဖစ္သည္။ ထိုေက်ာက္စာတြင္ ရခိုင္ မင္းဆက္မ်ားကို ဂါထာ ၆၅ ဂါထာျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္။ ထိုသို႕ မင္းစဥ္မင္းဆက္မ်ားကို အစအဆံုးမွတ္တမ္း တင္ထားသည့္ ေက်ာက္စာမ်ိဳးမွာ ျမန္မာျပည္တြင္သာမက အိႏၵိယျပည္တြင္ပါ အေစာဆံုးဟု သိရသည္။ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ ေက်ာက္စာမ်ားသာမက ေမာ္ကြန္းလကၤာ၊ သႊ်န္းလိုက္ရတု၊ စသည့္ ရတုကဗ်ာမ်ား ထြန္းကားခဲ့သည္။ အမတ္ၾကီး ေမဓပညာေရးသားသည့္ ေမဓပညာ ေမာ္ကြန္းလကၤာမွာ ေ၀သာလီေခတ္ လက္ရာဟု ထင္ရွားသည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္ (ေအဒီ ၁၁ ရာစု ၁၅ ရာစု) တြင္ ေက်ာက္စာအေရးအသားမ်ားမ်ားႏွင့္ အတူ ကဗ်ာစာေပမ်ားလည္း ထြန္းကားသည္။ ဗ်ည္း ၃၃ လံုးလကၤာမွာ ေလးျမိဳ႕ေခတ္တြင္ ေပၚထြန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး၊ ျမန္မာစာေပတြင္ ထင္ရွားသည့္ ေလာကသာရပ်ိဳ႕ကို ရခိုင္သူျမတ္က ေလးျမိဳ႕ေခတ္တြင္ ေရးသားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္ ရခိုင္ ေက်ာက္စာမ်ားအနက္ ထင္ရွားေသာ ေက်ာက္စာမ်ားမွာ ေလာင္းၾကက္ေတာင္ေမာ္ ေက်ာက္စာႏွင့္ မဟာထီး မီးေက်ာင္းရုပ္ ေက်ာက္စာတို႕ ျဖစ္သည္။ ေလာင္းၾကက္ေတာင္ေမာ္ ေက်ာက္စာသည္ အလ်ား ေပ ၃၀ ရွိျပီး ျမန္မာျပည္တြင္ အၾကီးဆံုး ေက်ာက္စာ ျဖစ္သည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ေရးစပ္သီကုံးခဲ့ေသာ ဘဒူမင္းညိဳ၏ ရခိုင္မင္းသမီးဧခ်င္း၊ နန္းတြင္းမိညိဳ၏ ကိုယ္ရည္ေသြးရတုႏွင့္ စာဆို ဥကၠာပ်ံ၏ ၁၂ လ ရာသီ ရတုတို႕မွာ ေက်ာ္ၾကားသည္။
ေျမာက္ဦးေခတ္ ရခိုင္စာဆိုေတာ္ ဥကၠာပ်ံ၏-
“ေအာက္အာကာဗြီ၊ ၀ါေယာထြီ၍
ရီထက္ကားျမီ၊ ျမီထက္လီႏွင့္
ပထ၀ီဟု၊ ထူထု ႏွစ္သိန္း၊
ေလးေသာင္းကိန္းထက္၊ ရံသိန္းစၾကာ၀ဠာ
ညီစြာ၀န္းလည္၊ ေက်ာက္တိတည္ကား”
ဟူသည့္ မိုးဖြဲ႕ရတုသည္ ရခိုင္ဘာသာစကား၊ ရခိုင္သံ၊ ရခိုင္ကာရန္ တို႕ျဖင့္ ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ ရခိုင္စာေပ ၏ အေကာင္းဆံုး သာဓက ျပယုဂ္ ျဖစ္သည္။

ရခိုင္ေခတ္မ်ား
* ၀ါသုေဒ၀ညီေနာင္တက်ိပ္တို႕တည္ေထာင္ေသာ ဒြါရာ၀တီေခတ္
* ပထမ ေဝသာလီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၅၃၁၆ မွ ၃၃၂၅ BCE အထိ၊
* ပထမ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၃၃၂၅ မွ ၁၅၀၇ BCE အထိ၊
* ဒုတိယ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၁၅၀၇ မွ ၅၈၀ BCE အထိ၊
* တတိယ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၅၈၀ BCE မွ ၃၂၇ ADE အထိ၊
* ဒုတိယ ေဝသာလီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၃၂၇ မွ ၈၁၈ ADE အထိ၊
* ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ သကၠရာဇ္ ၈၁၈ မွ ၁၄၃၀ ADE အထိ၊
* ေျမာက္ဦးေခတ္ သကၠရာဇ္ ၁၄၃၀ မွ ၁၇၈၄ ADE အထိ၊ ျဖစ္သည္။

ရခုိင္ဘုရင့္ႏုိင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ဘုရင္မ်ား

ဒါြရာ၀တီ[သံတဲြြ]ေခတ္မင္းဆက္္မ်ား(သမိုင္းမတင္မီကာလ)
ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နွစ္။နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)၀ါသုေဒ၀မင္း(နန္းတက္နွစ္မပါ)(နန္းက်နွစ္မပါ)(နန္းစံနွစ္မပါ)ဘီစီ(၃၃၂၅)မတိုင္မီ။
(၁)ျဗဟၼကာရာဇာမင္း(နန္းတက္နွစ္မပါ)(နန္းက်နွစ္မပါ)(နန္းစံနွစ္မပါ) -ဘီစီ(၃၃၂၅)မတိုင္မီ။
(၅)ျဗဟၼသုႏၱရမင္း(နန္းတက္နွစ္မပါ)(နန္းက်နွစ္မပါ)(နန္းစံနွစ္မပါ)ဘီစီ(၃၃၂၅)မတိုင္မီ။
(၁၅)ျဗဟၼသိႏၵိမင္း(နန္းတက္နွစ္မပါ)(နန္းက်နွစ္မပါ)(နန္းစံနွစ္မပါ)ဘီစီ(၃၃၂၅)မတိုင္မီ။
(၁။)ႆရဘန္မင္း(နန္းတက္နွစ္မပါ)(နန္းက်နွစ္မပါ)(နန္းစံနွစ္မပါ)ဘီစ(ီ၃၃၂၅)မတိုင္မီ။

ဓည၀တီီ[ပ႒မ]ေခတ္မင္းဆက္မ်ား

ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)မာရယုမင္း(၃၃၂၅-၃၂၆၃)ထိ(၆၂)နွစ္-ဘီစီ(ခရစ္ေတာ္မေပၚမီကာလ)
(၂)မာရေဇတုမင္း(၃၂၆၃-၃၂၃၁)ထိ(၃၂)နွစ္(၁)၏သား
(၃)မာရအုံမင္း(၃၂၃၁-၃၁၇၈)ထိ(၅၃)နွစ္(၂)၏သား
(၄)မာရရြယ္မင္း(၃၁၇၈-၃၁၃၀)ထိ(၄၈)နွစ္(၃)၏သား
(၅)မာရတင္မင္း(၃၁၃၀-၃၀၇၅)ထိ(၅၅)နွစ္(၄)၏္သား
(၆)မာရဇိန္မင္း(၃၀ရ၅-၃၀၄၂)ထိ(၃၃)နွစ္(၅)၏သား
(ရ)မာရတင္မင္း(၃၀၄၂-၃၀၂၀)ထိ(၂၂)နွစ္(၆)၏သား
(၁)ငဆက္အို(မ်ဳိးျခား)(၃၀၂၀-၂၉၉၉)ထိ(၂၁)နွစ္(မ်ိဳးျခားမင္း)
(၈)ေဒါလစႏၵရားမင္း(၂၉၉၉-၂၉၅၉)ထိ(၄၀)နွစ္(ရ)၏သား
(၉)ေသာလစႏၵရား(၂၉၅၉-၂၉၂၆)ထိ(၃၃)နွစ္(၈)၏သား
(၁၀)သူရိယစႏၵရား(၂၉၂၆-၂၈၈၉)ထိ(၃ရ)နွစ္(၉)၏သား
(၁၁)ကာလစႏၵရား(၂၈၈၉-၂၈၄၉)ထိ(၄၀)နွစ္(၁၀)၏သား
(၁၂)ကဥၥႏၵရား(၂၈၄၉-၂၈၁၈)ထိ(၃၁)နွစ္(၁၁)၏သား
(၁၃)မဓုစႏၵရား(၂၈၁၈-၂၇၉၇)ထိ(၂၁)နွစ္(၁၂)၏သား
(၁၄)ေဇယ်စႏၵရား(၂၇၉၇-၂၇၅၇)ထိ(၄၀)နွစ္(၁၃)၏သား
(၁၅)ေမာကၡစႏၵရား(၂၇၅ရ-၂၇၃၁)ထိ(၂၆)နွစ္(၁၄)၏သား
(၁၆)ဂုနစႏၵရား(၂၇၃၁-၂၇၁၉)ထိ(၁၂)နွစ္(၁၅)၏သား
(၃)မ်ဳိးျခားအမတ္(၃)ဦး(၂၇၁၉-၂၇၁၈)ထိတစ္လသာစံရသည္။
(၁ရ)ကံရာဇာၾကီး(၂၇၁၈-၂၆၇၇)ထိ(၄၁)နွစ္(၁၆)၏သား
(၁၈)ကံရာဇာငယ္(၂၆၇၇-၂၆၄၁)ထိ(၃၆)နွစ္(၁၇)၏သား
(၁၉)အိႏၵသူရိယ(၂၆၄၁-၂၆၀၆)ထိ(၃၅)နွစ္(၁၈)၏သား
(၂၀)အသူရိႏၵသူရိယ(၂၆၀၆-၂၅၇၆)ထိ(၃၀)နွစ္(၁၉)၏သား
(၂၁)သာရမိတၱ(၂၅၇၆-၂၅၄၈)ထိ(၂၈)နွစ္(၂၀)၏သား
(၂၂)သူရိယမင္း(၂၅၄၈-၂၅၁၅)ထိ(၃၁)နွစ္(၂၁)၏သား
(၂၃)မင္းထီး(၂၅၁ရ-၂၄၉၅)ထိ(၂၂)နွစ္(၂၂)၏သား
(၂၄)မင္းပါ(၂၄၉၅-၂၄၇၃)ထိ(၂၂)နွစ္(၂၃)၏သား
(၂၅)စည္ေပါင္သူ(၂၄ရ၃-၂၄၄၅)ထိ(၂၈)နွစ္(၂၄)၏သား
(၂၆)တံတိုင္းသင္(၂၄၄၅-၂၄၁၄)ထိ(၃၁)နွစ္(၂၅)၏ညီ
(၂ရ)ေက်ာ္ေခါင္စည္(၂၄၁၄-၂၃၆၁)ထိ(၅၃)နွစ္(၂၆)၏သား
(၂၈)သူရိယစႏၵမိတၱၬ(၂၃၆၁-၂၃၄၀)ထိ(၂၁)နွစ္(၂၇)၏သား
(၂၉)အနႏၵဘယ(၂၃၄၀-၂၃၁၀)ထိ(၃၀)နွစ္(၂၈)၏သား
(၃၀)လကၤ်ာစည္သူ(၂၃၀-၂၂၈၀)ထိ(၃၀)နွစ္(၂၉)၏သား
(၃၁)သီဟကုစၦိ(၂၂၈၀-၂၂၃၇)ထိ(၄၃)နွစ္(၃၀)၏သား
(၃၂)မင္းဘုန္းသန္(၂၂၃၇-၂၂၀၆)ထိ(၃၁)နွစ္(၃၁)၏သား
(၃၃)သကၠေမြး(၂၂၀၆-၂၁၅၇)ထိ(၄၉)နွစ္(၃၂)၏သား
(၃၄)ေဇယ်နႏၵသူ(၂၁၅၇-၂၁၀၅)ထိ(၅၂)နွစ္(၃၃)၏သား
(၃၅)တကၠသူ(၂၁၀၅-၂၀၅၉)ထိ(၄၆)နွစ္(၃၄)၏သား
(၃၆)လကၡဏ(၂၀၅၉-၂၀၂၂)ထိ(၃ရ)နွစ္(၃၅)၏သား
(၃ရ)ဂုဏရာဇ္(၂၀၂၂-၁၉၈၀)ထိ(၄၂)နွစ္(၃၆)၏သား
(၃၈)သီ၀ရာဇ္(၁၉၈၀-၁၉၃၉)ထိ(၄၁)နွစ္(၃၇)၏သား
(၃၉)မင္းလွေမြွး(၁၉၃၉-၁၉၁၈)ထိ(၂၁)နွစ္(၃၈)၏သား
(၄၀)ပူရိႏၵ(၁၉၁၈-၁၈၅၈)ထိ(၆၀)နွစ္(၃၉)၏သား
(၄၁)မင္းသိဒၵက္(၁၈၅၈-၁၈၃၆)ထိ(၂၂)နွစ္(၄၀)၏သား
(၄၂)မင္းလွၾကီး(၁၈၃၆-၁၇၈၉)ထိ(၄၇)နွစ္(၄၁)၏သား
(၄၃)ေထြးလုပ္ၾကီး(၁၇၈၉-၁၇၆၅)ထိ(၂၄)နွစ္(၄၂)၏သား
(၄၄)ေစရာဇ္(၁၇၆၅-၁၇၂၇)ထိ(၃၈)နွစ္(၄၃)၏သား
(၄၅)ခ်က္နွာ၀န္း(၁၇၂၇-၁၇၀၃)ထိ(၂၄)နွစ္(၄၄)၏သား
(၄၆)လက္ရုံးၾကီး(၁ရ၀၃-၁၆၇၆)ထိ(၂၇)နွစ္(၄၅)၏သား
(၄ရ)သီရိကမၼသုႏၵဳရ(၁၆၇၆-၁၆၄၆)ထိ(၃၀)နွစ္(၄၆)၏သား
(၄၈)နႏၵေကာဘယ(၁၆၄၆-၁၆၁၉)ထိ(၂၇)နွစ္(၄၇)၏သား
(၄၉)မင္းနံျဖူ(၁၆၁၉-၁၅၉၉)ထိ(၂၀)နွစ္(၄၈)၏သား
(၅၀)မင္းနံလွ(၁၅၉၉-၁၅၇၁)ထိ(၂၈)နွစ္(၄၉)၏သား
(၅၁)မင္းေခါင္ငယ္(၁၅၇၁-၁၅၅၁)ထိ(၂၀)နွစ္(၅၀)၏သား
(၅၂)ေလာက္ေခါင္ရာဇာ(၁၅၅၁-၁၅၃၆)ထိ(၁၅)နွစ္(၅၁)၏သား
(၅၃)မင္းသီဟ(၁၅၃၆-၁၅၁၅)ထိ(၂၁)နွစ္(၅၂)၏သား
(၅၄)မင္းငယ္ေပ်ာ္လွစည္သူ(၁၅၁၅-၁၅၀၈)ထိ(ရ)နွစ္(၅၃)၏သား
(၃)မ်ိဳးျခားအမတ္(၃)ဦး(၁၅၀၈-၁၅၀၇)ထိ(၁)လတစ္ဦးစီလပိုင္းစံရသည္။

ဓည၀တီီ[ဒုတိိယ]ေခတ္မင္းဆက္မ်ား

ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္။
(၁)ကမၼရာဇာ(ကံရာဇာၾကီး)(၁၅၀ရ-၁၄၇၀)ထိ(၃ရ)နွစ္။အခ်ဳိ့ကကံရာဇာၾကီးဟုေခၚသည္။
(၂)သီလရာဇာ(၁၄၇၀-၁၄၂၉)ထိ(၄၁)နွစ္(၁)၏သား
(၃)၀ါသုရ(၁၄၂၉-၁၃၉၈)ထိ(၃၁)နွစ္(၂)၏သား
(၄)နႏၵသူရိယ(၁၃၉၈-၁၃၅၈)ထိ(၄၀)နွစ္(၃)၏သား
(၅)သူရိယနႏၵ(၁၃၅၈-၁၃၂၆)ထိ(၃၂)နွစ္(၄)၏သား
(၆)သူရနႏၵ(၁၃၂၆-၁၃၁၃)ထိ(၂၃)နွစ္(၅)၏သား
(ရ)စႏၵမာဂု(၁၃၁၃-၁၂၇၁)ထိ(၃၂)နွစ္(၆)၏သား
(၈)သီရိစႏၵာ(၁၂၇၁-၁၂၃၁)ထိ(၄၀)နွစ္(ရ)၏သား
(၉)သီဟရာဇာ(၁၂၃၁-၁၁၈၅)ထိ(၄၆)နွစ္(၈)၏သား
(၁၀)သီဟယနု(၁၁၈၅-၁၁၆၅)ထိ(၂၀)နွစ္(၉)၏သား
(၁၁)ပယာက(၁၁၆၅-၁၁၃၄)ထိ(၃၁)နွစ္(၁၀)၏သား
(၁၂)နီလဂုဏ္(၁၁၃၄-၁၀၉၃)ထိ(၄၁)နွစ္(၁၁)၏သား
(၁၃)ေရာဟဂုဏ္(၁၀၉၃-၁၀၆၃)ထိ(၃၀)နွစ္(၁၂)၏သား
(၁၄)သီရိဂုဏ္(၁၀၆၃-၁၀၉၃)ထိ(၂၄)နွစ္(၁၃)၏သား
(၁၅)သမံဇာ(၁၀၃၉-၁၀၀၄)ထိ(၃၅)နွစ္(၁၄)၏တူ
(၁၆)သု၀႑ကုမၼာ(၁၀၀၄-၉၈၄)ထိ(၂၀)နွစ္(၁၅)၏သား
(၁ရ)သက္တင္ျဖူ(၉၈၄-၉၄၄)ထိ(၄၀)နွစ္(၁၆)၏သား
(၁၈)သက္တင္ဦး(၉၄၄-၉၀၂)ထိ(၄၂)နွစ္(၁၇)၏သား
(၁၉)ေဇတ၀န္(၉၀၂-၈၆၆)ထိ(၃၆)နွစ္(၁၈)၏သား
(၂၀)မုဥၥိယ(၈၆၆-၈၃၉)ထိ(၂၇)နွစ္(၁၉)၏သား
(၂၁)ကုမၼရာ၀ိသုက(၈၃၉-၇၆၂)ထိ(ရရ)နွစ္(၂၀)၏သား
(၂၂)၀ါသုမ႑လ(၇၆၂-၇၂၈)ထိ(၃၄)နွစ္(၂၁)၏သား
(၂၃)ပုရိႏၵ(ရ၂၈-၆၉၇)ထိ(၃၁)နွစ္(၂၂)၏သား
(၂၄)ရာလာမာယု(၆၉၇-၆၇၅)ထိ(၂၂)နွစ္(၂၃)၏သား
(၂၅)နာလမာယု(၆ရ၅-၆၄၄)ထိ(၃၁)နွစ္(၂၄)၏သား
(၂၆)၀ရတကုနိ(၆၄၄-၆၂၂)ထိ(၂၂)နွစ္(၂၅)၏သား
(၂ရ)၀ိသုရာဇာ(၆၂၂-၆၁၀ထိ(၁၂)နွစ္(၂၆)၏သား
(၂၈)သီရိရာဇာ(၆၁၀-၅၈၀)ထိ(၃၀)နွစ္(၂ရ)၏သား

ဓည၀တီ[တတိယ]ေခတ္မင္းဆက္မ်ား

ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္။
(၁)စႏၵသူရိယမင္း(၅၈၀-၅၂၇)ထိ(၅၃)နွစ္။သီရိရာဇာ၏သား
(၂)သူရိယာဓိပတိ(၅၂၇-၄၈၀)ထိ(၄၇)နွစ္(၁)၏သား
(၃)သူရိယာပတိပါတ္(၄၈၀-၄၂၄)ထိ(၅၆)နွစ္(၂)၏သား
(၄)သူရိယရုပ(၄၂၄-၃၇၉)ထိ(၄၅)နွစ္(၃)၏သား
(၅)သူရိယစႏၵာလ(၃၇၉-၃၁၅)ထိ(၆၄)နွစ္(၄)၏သား
(၆)သူရိယစကၠ(၃၁၅-၂၇၁)ထိ(၄၄)နွစ္(၅)၏သား
(ရ)သူရိယနထ(၂ရ၁-၂၉၉)ထိ(၄၂)နွစ္(၆)၏သား
(၈)သူရိယ၀ံသ(၂၉၉-၁၈၉)ထိ(၄၀)နွစ္(ရ)၏သား
(၉)သူရိယဗႏၵ(၁၈၉-၁၆၃)ထိ(၂၆)နွစ္(၈)၏သား
(၁၀)သူရိယကလ်ာကာ(၁၆၃-၁၂၅)ထိ(၃၈)နွစ္(၉)၏သား
(၁၁)သူရိယမုခ(၁၂၆-၉၅)ထိ(၃၀)နွစ္(၁၀)၏သား
(၁၂)သူရိယေတဇ(၉၅-၄၅)ထိ(၅၀)နွစ္(၁၁)၏သား
(၁၃)သူရိယပုည(၄၅-၁၀)ထိ(၃၅)နွစ္(၁၂)၏သား
(၁၄)သူရိယကုလ(ဘီစီ၁၀မွေအဒီ၂၆)ထိ(၃၆)နွစ္(၁၃)၏သား(ခရစ္ေတာ္ေ္ေပၚျပီးကာလ)
(၁၅)သူရိယပဘာ(၂၆-၈၀)ထိ(၅၄)နွစ္(၁၄)၏သား
(၁၆)သူရိယစိတၱရ(၈၀-၁၁၆)ထိ(၃၆)နွစ္(၁၅)၏သား
(၁ရ)သူရိယေဇဌ(၁၁၆-၁၃၈)ထိ(၂၂)နွစ္(၁၆)၏သား
(၁၈)သူရိယ၀ိမလ(၁၃၈-၁၅၆)ထိ(၁၈)နွစ္(၁၇)၏သား
(၁၉)သူရိယေယနု(၁၅၆-၁၇၈)ထိ(၂၂)နွစ္(၁၈)၏သား
(၂၀)သူရိယကံသ(၁ရ၈-၁၉၄)ထိ(၁၆)နွစ္(၁၉)၏သား
(၂၁)သူရိယသက်(၁၉၄-၂၀၂)ထိ(၈)နွစ္(၂၀)၏ဘေထြး
(၂၂)သူရိယသီရိ(၂၀၂-၂၂၂)ထိ(၂၀)နွစ္(၂၁)၏သား
(၂၃)သူရိယေကသီ(၂၂၂-၂၄၁)ထိ(၂၁)နွစ္(၂၂)၏သား
(၂၄)သူရိယကုမၼာ(၂၄၁-၂၇၃)ထိ(၃၂)နွစ္(၂၃)၏သား
(၂၅)သူရိယေကတု(၂၇၁-၃၂၇)ထိ(၅၆)နွစ္(၂၄)၏သား

ေ၀သာလီ[ေက်ာက္ေလွွကား]ေခတ္မင္္းဆက္မ်ား
ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)မဟာစျႏၵား(၃၂၇-၃၈၄)ထိ(၅၇)နွစ္။သူရိယေကတု၏သား
(၂)သူရိယစျႏၵား(၃၈၄-၄၃၃)ထိ(၄၉)နွစ္(၁)၏သား
(၃)ေမာလစျႏၵား(၄၃၃-၄၈၁)ထိ(၄၈)နွစ္(၂)၏သား
(၄)ေပါလစျႏၵား(၄၈၁-၅၂၇)ထိ(၄၆)နွစ္(၃)၏သား
(၅)ကာလစျႏၵား(၅၂၇-၅၇၆)ထိ(၄၉)နွစ္(၄)၏သား
(၆)ထူလစျႏၵား(၅ရ၆-၅၉၅)ထိ(၁၉)နွစ္(၅)၏သား
(ရ)သီရိစျႏၵား(၅၉၅-၆၆၇)ထိ(၇၂)နွစ္(၆)၏သား
(၈)သဂၤစျႏၵား(၆၆၇-၇၃၃)ထိ(၆၆)နွစ္(၇)၏သား
(၉)စူဠစျႏၵား(၇၃၃-၇၆၉)ထိ(၃၆)နွစ္(၈)၏သား
(၁)အျမတူ(ျမိိဳ့(၆၉-၇၇၆)ထိ(ရ)နွစ္(မ်ိဳးျခားမင္း)
(၂)ပဲျဖဴ(၇၇၆-၇၉၃)ထိ(၁၇)နွစ္(အျမတူ၏ညီသား)
-မင္းမဲ့ကာလ(၇၉၃-၇၉၄)ထိ(၁)နွစ္(မင္းမရွိေသာကာလ)
(၁၀)ငတုံမင္း(၇၉၄-၈၁၈)ထိ(၂၄)နွစ္(စူဠစျႏၵား၏သား)

ပဥၥာေခတ္မင္္းဆက္မ်ား

ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)ေခတၱသင္(၈၁၈-၈၂၈ေအဒီ)ထိ(၁၀)နွစ္(စူဠစျႏၵရားတူစႏၵကူး၏သား)
(၂)စႏၵသင္(၈၂၈-၈၄၃)ထိ(၁၅)နွစ္(ေခတၱသင္၏ညီ)
(၃)မင္းသင္ျဖူ(၈၄၃-၈ရ၃)ထိ(၃၀)နွစ္(၁)၏သား
(၄)နာဂသူရိယ(၈၇၃-၉၀၄)ထိ(၃၂)နွစ္(၂)၏သား
(၅)ပု႑က(၉၃၆-၉၆၉)ထိ(၃၃)နွစ္(၄)၏သား
(၆)မင္းၾကီးျဖဴူ(၉၆၉-၉၈၄)ထိ(၁၅)နွစ္(၅)၏သား
(၁)စည္သဘင္(၉၈၄-၉၈၆)ထိ(၂)မ်ိဳးျခားမင္း
(ရ)မင္းနု(၉၈၆-၁၀၁၄)ထိ(၂၈)နွစ္(မင္းၾကီးျဖဴ၏သား)
(၈)မင္းလာေတာ္(၁၀၁၄-၁၀၃၄)ထိ(၂၀)နွစ္(ရ)၏သား
(၉)မင္းကုလား(၁၀၃၄-၁၀၆၂)ထိ(၂၈)နွစ္(၈)၏သား
(၁၀)မင္းဘီလူး(၁၀၆၂-၁၀၆၈)ထိ(၆)နွစ္(၉)၏သား
(၁)၀ေရာင္းငွက္အသခၤယာ(၁၀၆၈-၁၀၇၆)ထိ(၈)နွစ္(ၾကားမင္း)
(၂)မင္းဘုန္းသန္(၁၀၇၆-၁၀၉၀)ထိ(၁၄)နွစ္(အသခၤယာ၏သား)
(၃)မင္းမတ္(၁၀၉၀-၁၁၀၃)ထိ(၁၃)နွစ္(မင္းဘုန္းသန္၏သား)

ပရိန္[ပ႒မ]ေခတ္မင္းဆက္္မ်ား

ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)လကၤ်ာမင္းနန္(၁၁၀၃-၁၁၀၉)ထိ(၆)နွစ္(မင္းဘီလူး၏ေျမး)
(၂)မင္းသီဟ(၁၁၀၉-၁၁၁၀)ထိ(၁)နွစ္(၁)၏သား
(၃)ရာဇာၾကီး(၁၁၁၀-၁၁၁၃)ထိ(၃)နွစ္(၂)၏သား
(၄)သက်၀င္ၾကီး(၁၁၁၃-၁၁၁၅)ထိ(၂)နွစ္(၃)၏သား
(၅)သက်၀င္ငယ္(၁၁၁၅-၁၁၁၈)ထိ(၃)နွစ္(၄)၏သား
(၆)ေကာလိယ(၁၁၁၈-၁၁၂၃)ထိ(၅)နွစ္(၅)၏သား

ပရိန္္[ဒုတိယ]ေခတ္မင္းဆက္မ်ား
ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)ဒႆရာဇာ(၁၁၂၃-၁၁၃၉)ထိ(၁၆)နွစ္(ေကာလိယ၏သား)
(၂)အနႏၵသီရိ(၁၁၃၉-၁၁၄၂)ထိ(၃)နွစ္(၁)၏သား
(၃)မင္းဖုန္းစား(၁၁၄၂-၁၁၄၉)ထိ(၇)နွစ္(အနႏၵသီရိ၏ညီ)
(၄)ပဥၥဏလ၀တ္(၁၁၄၉-၁၁၅၁)ထိ(၂)နွစ္(၃)၏သား
(၅)ဓနရူေပါ(၁၁၅၁-၁၁၆၀)(၉)နွစ္(၄)၏သား
(၆)စလင္ကာဗိုလ္အမတ္(၁၁၆၀-၁၁၆၁)ထိ(၁)နွစ္(၅)၏သား
(ရ)မဥၥဴသင္(၁၁၆၁-၁၁၆၁)ထိ(၅)နွစ္(ဓနရူေပါ၏သား)
(၈)ငရံမံ(၁၁၆၆-၁၁၆၈)ထိ(၂)နွစ္(၇)၏သား
(၉)မင္းပုဂံ(၁၁၆၈-၁၁၇၀)ထိ(၂)နွစ္(၈)၏သား
(၁၀)ငရကၡိဳင္(၁၁ရ၀-၁၁၇၃)ထိ(၃)နွစ္(၉)၏သား
(၁၁)မင္းၾကံု(၁၁ရ၃-၁၁၈၅)ထိ(၁၂)နွစ္(၁၀)၏သား
(၁၂)မင္းဆူ(၁၁၈၅-၁၁၉၀)ထိ(၅)နွစ္(၁၁)၏သား
(၁၃)ေရႊသင္(၁၁၉၀-၁၁၉၃)ထိ(၃)နွစ္(၁၂)၏သား
(၁၄)မင္းေခါင္ၾကီး(၁၁၉၃-၁၂၀၄)ထိ(၆)နွစ္(၁၃)၏သား
(၁၅)မင္းေခါင္ငယ္(၁၁၉၉-၁၂၀၄)ထိ(၅)နွစ္(၁၄)၏သား
(၁၆)ကမၻာေလာင္ၾကီး(၁၂၀၄-၁၂၁၀)ထိ(၆)နွစ္(၁၅)၏သား
(၁ရ)ကမၻာေလာင္ငယ္(၁၂၁၀-၁၂၂၀)ထိ(၁၀)နွစ္(၁၆)၏သား
(၁၈)သက်၀င္ၾကီး(၁၁၂၀-၁၂၂၂)ထိ(၂)(၁၇)၏သား
(၁၉)သက်၀င္ငယ္(၁၂၂၂-၁၂၃၂)ထိ(၁၀)နွစ္(၁၈)၏သား
(၂၀)သနပင္ျဖူ(၁၂၃၂-၁၂၃၅)ထိ(၃)နွစ္(၁၉)၏သား
(၂၁)နယ္သိမ္း(၁၂၃၅-၁၂၄၆)ထိ(၁၁)နွစ္(၂၀)၏သား
(၂၂)ငနလုံး(၁၂၄၆-၁၂၅၀)ထိ(၄)နွစ္(၂၁)၏သား

ေလာင္းၾကက္ေခတ္မင္းဆက္မ်ား

ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)ေလာမာျဖဴ(၁၂၅၀-၁၂၅၆)ထိ(၆)နွစ္(ငနလုံး၏သား)
(၂)ရာဇာသူၾကီး(၁၂၅၆-၁၂၅၈)ထိ(၂)နွစ္(၁)၏သား
(၃)ေစာလူး(၁၂၅၈-၁၂၆၁)(၃)နွစ္(၂)၏သား
(၄)ဥစၥနာၾကီး(၁၂၆၁-၁၂၆၉)ထိ(၈)နွစ္(၃)၏သား
(၅)ေစာမြန္ၾကီး(၁၂၆၉-၁၂၇၃)ထိ(၄)နွစ္(၄)၏သား
(၆)နန္းက်ၾကီး(၁၂၇၃-၁၂၇၇)ထိ(၄)နွစ္(၅)၏သား
(ရ)မင္းဘီလူး(၁၂၇၇-၁၂၈၁)ထိ(၄)နွစ္(၆)၏သား
(၈)စည္သဘင္အမတ္ၾကီး(၁၂၈၁-၁၂၈၃)ထိ(၂)နွစ္
(၉)မင္းထီး(၁၂၈၃-၁၃၈၉)ထိ(၁၀၆)နွစ္(မင္းဘီလူး၏သား)
(၁၀)ဥစၥနာငယ္(၁၃၈၉-၁၃၉၁)ထိ(၂)နွစ္(၉)၏သား
(၁၁)သီ၀ရာဇ္(၁၃၉၁-၁၃၉၂)ထိ(၁)နွစ္(၁၀)၏ညီ
(၁၂)နန္းက်ငယ္(၁၃၉၂-၁၃၉၄)ထိ(၂)နွစ္(၁၁)၏ညီ
(၁၃)ရာဇသူ(၁၃၉၄-၁၃၉၆)ထိ(၂)နွစ္(၁၂)၏သား
(၁၄)စည္သဘင္အမတ္(၁၃၉၆-၁၃၉ရ)ထိ(၁)နွစ္
(၁၅)ျမင္စည္စားအမတ္(၁၃၉၇-၁၃၉၇)ထိ(၅)လ
(၁၆)ရာဇသူမင္း(၁၃၉၇-၁၄၀၁)ထိ(၄)နွစ္
(၁ရ)သိဂၤသူ(၁၄၀၁-၁၄၀၄)ထိ(၃)နွစ္(၁၆)၏ညီ

ေျမာက္ဥ္ီး[ပ႒မ]ေခတ္မင္းဆက္မ်ား

ဦးေရ။မင္းအမည္။နန္းတက္နန္းက်နွစ္။နန္းစံနွစ္။မွတ္ခ်က္
(၁)မင္းေစာမြန္(၁၄၀၄-၁၄၃၃)ထိ(၂၉)နွစ္(ရာဇသူ၏သား)
(၂)အလီခင္(၁၄၃၃-၁၄၅၈)ထိ(၂၅)နွစ္(၁)၏ညီ
(၃)ဘေစာျဖူ(ကုလမသ်ွာ)(၁၄၅၈-၁၄၈၁)ထိ(၂၃)နွစ္(၂)၏သား
(၄)မင္းေဒၚလ်ာ(ဆင္ျဖဴရွင္)(၁၄၈၁-၁၄၉၁)ထိ(၁၀)နွစ္(၃)၏သား
(၅)မင္းညို(၁၄၉၁-၁၄၉၃)ထိ(၂)နွစ္(၄)၏ပေထြး
(၆)ရန္ေအာင္(၁၄၉၃-၁၄၉၄)ထိ(၆)လ(၄)၏သား
(ရ)စလကၤာသူ(၁၄၉၄-၁၅၀၁)ထိ(ရ)နွစ္(၆)၏ဦးၾကီး
(၈)မင္းရာဇာ(၁၅၀၁-၁၅၁၃)ထိ(၁၂)နွစ္(ရ)၏သား
(၉)ကဇာပတိ(၁၅၁၃-၁၅၁၅)ထိ(၂)နွစ္(၈)၏သား
(၁၀)မင္းေစာအို(၁၅၁၅-၁၅၁၅)ထိ(၆)လ(မင္းရာဇာ၏ပေထြး)
(၁၁)သဇာတာ(၁၅၁၅-၁၅၂၁)ထိ(၆)နွစ္(၄)၏သား
(၁၂)မင္းေခါင္ရာဇာ(၁၅၂၁-၁၅၃၁)ထိ(၁၀)နွစ္(၁၁)၏ညီ

ေျမာက္ဦး[ဒုတိယ]ေခတ္မင္းဆက္မ်ား
(၁)မင္းဗာၾကီး(၁၅၃၁-၁၅၅၃)ထိ(၂၂)နွစ္(မင္းရာဇာ၏သား)
(၂)မင္းတိကၡာ(၁၅၅၃-၁၅၅၆)ထိ(၃)နွစ္(၁)၏သား
(၃)မင္းေစာလွ(၁၅၅၆-၁၅၆၄)ထိ(၈)နွစ္ေက်ာ္(၂)၏သား
(၄)စၾက၀ေဒး(၁၅၆၄-၁၅၇၁)ထိ(ရ)နွစ္(၃)၏ညီ
(၅)မင္းဖေလာင္း(၁၅ရ၁-၁၅၉၃)ထိ(၂၂)နွစ္(မင္းဗာၾကီး၏သား)
(၆)မင္းရာဇာ(၁၅၉၃-၁၆၁၂)ထိ(၁၉)နွစ္(၅)၏သား
(ရ)မင္းခေမာင္း(၁၆၁၂-၁၆၂၂)ထိ(၁၀)နွစ္(၆)၏သား
(၈)သီရိသုဓမၼရာဇာ(၁၆၂၂-၁၆၃၈)ထိ(၁၆)နွစ္(၇)၏သား
(၉)မင္းစေန(၁၆၃၈-၁၆၃၈)ထိ(၂၀)ရက္(၈)၏သား

ေျမာက္ဦး[တတိယ]ေခတ္ေနာက္ဆုးံမင္းဆက္္မ်ား

(၁)နရပတိမင္း(ကုသလ)(၁၆၃၈-၁၆၄၅)ထိ(၇)နွစ္
(၂)သတိုးဓမၼရာဇာ(၁၆၄၅-၁၆၅၂)ထိ(၇)နွစ္(၁)၏သား
(၃)စႏၵသုဓမၼရာဇာ(၁၆၅၂-၁၆၇၄)ထိ(၂၂)နွစ္(၂)၏သား
(၄)ဥကၠာဗလ(၁၆၇၄-၁၆၈၅)ထိ(၁၁)နွစ္(၃)၏သား
(၅)၀ရဓမၼရာဇာ(၁၆၈၅-၁၆၉၂)ထိ(၇)နွစ္(၄)၏ညီ
(၆)မဏိသုဓမၼရာဇာ(၁၆၉၂-၁၆၉၄)ထိ(၂)နွစ္(၅)၏ေနာင္ေတာ္
(ရ)စႏၵသူရိယဓမၼရာဇာ(၁၆၉၄-၁၆၉၆)ထိ(၂)နွစ္(၆)၏ညီ
(၈)ငတုံေနာ္ရထာ(၁၆၉၆-၁၆၉၆)ထိ(၃၇)ရက္(၇)၏သား
(၉)မာရုပိယ(၁၉၆၉-၁၉၆၇)ထိ(၁)နွစ္(ရဟန္းလူထြက္)
(၁၀)လာလကႏၱတ္(၁၉၆၇-၁၉၆၈)ထိ(၁)နွစ္(ရဟန္းလူထြက္)
(၁၁)ေရြွ၀ါနရာဓိပတိ(၁၆၉၈-၁၇၀၀)ထိ(၂)နွစ္(မင္းသား)
(၁၂)စႏၵ၀ိမလဓမၼရာဇာေက်ာ္သိဂၤ(၁၇၀၀-၁၇၀၆)ထိ(၆)နွစ္
(၁၃)သူရိယရာဇာသတိုးလွ(၁၇၀၆-၁၇၁၀)ထိ(၄)နွစ္
(၁၄)စႏၵ၀ိဇာရာဇာတႏၱဗိုလ္(၁၇၁၀-၁၇၃၁)ထိ(၂၁)နွစ္
(၁၅)သာမစႏၵသူရိယရာဇာ(၁၇၃၁-၁၇၃၄)ထိ(၃)နွစ္(၁၄)၏သမက္
(၁၆)နရာအဓိပတိ(၁၇၃၄-၁၇၃၅)ခု(၁)နွစ္(၁၅)၏သား
(၁ရ)န၀မရရာဇာ(၁၇၃၅-၁၇၃၇)ထိ(၂)နွစ္(၁၆)၏ညီ
(၁၈)စႏၵ၀ိဇယ(၁၇၃ရ-၁၇၃ရ)ထိ(၈)လ(၁၇)၏ဘၾကီးသားညီ
(၁၉)သူရတန္ရာဇာ(၁၇၃ရ-၁၇၃ရ)ထိ(၃-ရက္)မ်ိဳးျခား
(၂၀)ေမတၱရာဇ္(၁၇၃ရ-၁၇၄၂)ထိ(၅)နွစ္(စႏၵ၀ိဇယ၏ညီ)
(၂၁)နရအဘယရာဇာ(၁၇၄၂-၁၇၆၁)ထိ(၁၉)နွစ္(၂၀)၏ပေထြး
(၂၂)သီရိသုရာဇာ(၁၇၆၁-၁၇၆၁)ထိ(၃)လ(၂၁)၏သား
(၂၃)စႏၵပရမရာဇာ(၁၇၆၁-၁၇၆၄)ထိ(၃)နွစ္(၂၂)၏ညီ
(၂၄)အဘယမဟာရာဇာ(၁၇၆၄-၁၇၇၃)ထိ(၉)နွစ္(၂၃)၏ေယာက္ဖ
(၂၅)ဒါးပိုင္ေသာၾကာ(စႏၵသုမန)(၁၇ရ၃-၁၇၃၇)ထိ(၄)

ရခိုင္ဘုန္ၾကီး ပညာသီဟက ခမိလူမူေရးအသင္းကို ဖြဲစဥ္းခဲ့

ျမန္မာနိုင္ငံရွိ တိုင္ရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအနက္ ျမိဳ ေခၚ ခမိ လူမ်ိဳးေတြဟာ အျငင္းပြားစရာ လူမ်ိဳးအျဖစ္ ျမန္မာဆြယ္စံုက်မ္းတြင္ေဖၚျပထားပါတယ္။ျမိဳ လူမ်ိဳေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိေနသလို ခ်င္းလူမ်ိဳထဲမွာပဲပါဝင္တာကို ေဖၚျပထားပါတယ္။ျမိဳလူမ်ိဳေတြဟာ သကၠရစ္ ၁၃၁ မွ၁၅၆ ထိ ရခိုင္ထီးနန္းကို စိုးစံခဲေၾကာင္း ျမန္မာသမိုင္း ပညာရွင္ေတြကေဖၚျပထားပါတယ္။ျမိဳ လူမ်ိဳေတြဟာ ယဥ္ေက်းမူဘာသာစကားျဖင့္ သီးျခားလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။မည္သည့္လူမ်ိဳးအႏြယ္ဝင္လူမ်ိဳးမဟုတ္ေပ။ျမိဳလူမ်ိဳးေတြရဲ့ အမ်ိဳးေပါင္းသိရသေလာက္ေတာ့ ၆၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။အဂၤလိပ္လို last name လို႔ေခၚပါတယ္။ဥပမာ ရဆိန္နာ ဒေရာင္ဆိန္ ဝါဒိန္နာ စင္မာ ထလက္စပ္စနက္ ခူတူစဖာစ္ စသည့္အမ်ိဳးအမည္မ်ားရွိၾကသည္။ ဒါေပမဲ႔ ေနရာေဒသ အလိုက္ေတာ့ စားကားအနည္းငယ္ကြဲျပားၾကပါတယ္။တစ္ခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားေတြကလည္း ယာဥ္ေက်းမူ ဘာသာစကား ကြဲျပားတာကိုလည့္လာေတြ႕ရပါတယ္။စကားနည္းနည္းကြဲတာကိုအမည္ျပဳျပီး၁၉၅၃ခုနွစ္တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕နယ္ ေလာင္ရွည္ေခ်ာင္းေက်းရြာတြင္ ရခိုင္ဘုန္ၾကီ ပညာသီဟက ခမိလူမူေရးအသင္းကို ဖြဲစဥ္းခဲသည္။န အ ဖ ေက်ာင္းစာတြင္ ယေန႔ ေတြ႕ရပါတယ္ ။ရခိုင္အေခၚ ခမြီးလူမ်ိဳးလို႔ ေခၚ ပါသည္။ခမိ ဆိုတာ ျမိဳ စကားျဖင့္ လူလို႔ အဓိပၸယ္ရပါတယ္။ဥပမာ ျမန္မာလို ေရ အဂၤလိပ္လို ေျပာရင္ Water လို႕အဓိပၸယ္ရပါတယ္။ခမိ အမည္ခံ ျမိဳေတြဟာ စာေပဘာသာေဗဒ ပညာရပ္ေတြမလည့္လာေတာ့ လူမ်ိဳးေရး အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ယေန႔ျပန္ျပီ ျမိဳ ေခၚ ခမိ လူမ်ိဳးေတြဘယ္ကလာသလဲ။ေလ့လာဖို႔လိုပါတယ္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးျဖစ္လာရင္ သမိုင္းရွိရမယ္။သမိုင္မရွိတဲ႔ လူမ်ိဳးဟာ အတုပဲၿဖစ္ပါတယ္။ျမိဳလူမ်ိဳး၏ မူရင္းေဒသမွာ တရုတ္ျပည္ Kwang his နွင့္ kuei chou ျပည္နယ္ ျဖစ္သည္ဟု hand book for the indian army of burma 1933 စာအုပ္တြင္ ဗိုလ္မူ ေဒးဗစ္က ေရးထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ျမိဳ လူမ်ိဳးတို႕သည္ ရခိုင္ျပည္ နွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္မ်ားတြင္ ပ်ံနွံ႕ ေနထိုင္ၾက၏။ယေန႔ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စရင္း ေကာက္ရင္ ဘာလူမ်ိဳး အျဖစ္ရပ္တည္ၾကမလဲ။စဥ္းစားဖို႕ အခ်ိန္တန္ေနပါျပီ။တစ္ခ်ိဳ႕က ျမိဳ တစ္ခ်ိဳ႕က ခမိ ဆိုျပီအတၲ ရွိေနၾကတယ္။ေဒါသေတြကို ရပ္တန္းဖို႕ အခ်ိန္တန္ေနပါျပီ။လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း စကားမ်ားရင္းနဲ႔ နိုင္ငံေရး ပညာေရး လူမူေရး အရမ္းေနာက္က်ေနပါျပီ ကမၻာသမိုင္း ပညာရွင္ေတြေပးထားတဲ႔ နာမည္အတိုင္း ရပ္တည္ၾကဖုိ႕ တိုက္တြန္းလိုပါသည္။အားလံုးျငိမ္သက္ျခင္း နွင့္ဝမ္းေျမာက္ျခင္းရွိၾကပါေစ။

ကြန္ပ်ဴတာကို မဟန္းေအာင္ အသံုးျပဳမယ္

ကြန္ပ်ဴတာကို မဟန္းေအာင္ အသံုးျပဳမယ္

ေန႔တိုင္း ကြန္ပ်ဴတာ အသံုးျပဳသူတိုင္း သိသင့္တယ္ထင္လို႔ မွ်ေဝလိုက္ရပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ကလည္း သိျပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ဟန္းေနရင္ အေတာ္ေလး အလုပ္လုပ္ရတာ အဆင္မေျပပါဘူး။

(၁) Window + R ကို တြဲျပီး နွိပ္ပါ။

(၂) ေပၚလာတဲ့ အကြက္ထဲမွာ recent ကိုနွိပ္ပါ။ ေပၚလာတဲ့ စာေတြအားလံုးကို Ctrl + A နွိပ္ျပီး Shift + Delete တြဲနွိပ္ကာ ရွင္းပစ္လိုက္ပါ။

(၃) Window + R ကို တြဲျပီးနွိပ္ တြဲျပီးနွိပ္ ေပၚလာတဲ့ အကြက္ထဲမွာ temp နွိပ္ပါ။ ေပၚလာတဲ့ စာေတြအားလံုးကို Ctrl + A နွိပ္ျပီး Shift + Delete တြဲနွိပ္ကာ ရွင္းပစ္လိုက္ပါ။

(၄) Window + R ကို တြဲျပီးနွိပ္ ေပၚလာတဲ့ အကြက္ထဲမွာ prefetch နွိပ္ပါ။ ေပၚလာတဲ့ စာေတြအားလံုးကို Ctrl + A နွိပ္ျပီး Shift + Delete တြဲနွိပ္ကာ ရွင္းပစ္လိုက္ပါ။

(၅) Window + R ကို တြဲျပီးနွိပ္ ေပၚလာတဲ့ အကြက္ထဲမွာ %temp% နွိပ္ပါ။ ေပၚလာတဲ့ စာေတြအားလံုးကို Ctrl + A နွိပ္ျပီး Shift + Delete တြဲနွိပ္ကာ ရွင္းပစ္လိုက္ပါ။ ေန႔တိုင္းမလုပ္နိုင္ဘူးဆိုရင္ တစ္ပတ္မွာ သံုးၾကိမ္ ေလးၾကိမ္ေလာက္ လုပ္ေပးပါက စက္ ဟန္းျခင္းကို သက္သာပါလိမ့္မယ္။

http://goo.gl/gJl8HD

ေက်ာ္လင္းနိုင္ (www.smart.com.mm)

ျမန္မာအစ

ျမန္မာအစ

* ဦးဘေမာ္ (မႏၱေလးတကၠသိုလ္)
၁၉၈၅ ခု ဇန္၀ါရီလထုတ္ ေငြတာရီ မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ ဘူမိေဗဒ တြဲဖက္ပါေမာကၡ ဆရာႀကီးဦးဘေမာ္၏ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။ စာတမ္းပါ အျမင္မ်ားသည္ ဆရာႀကီး ၏ ထိုစဥ္က ေခတ္ၿပဳိင္အျမင္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ေႏွာင္းလူတို႔ ေလ့လာသုေတသနျပဳ ဆင္ျခင္ သံုးသပ္ဖြယ္ျဖစ္ပါ၍ ျပန္လည္ ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ျမန္မာ၊ မြန္၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ ကရင္တုိ႕ျဖစ္ေပၚလာပံု အေၾကာင္း ကုိ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၆၀ေလာက္ကပင္ အစဥ္တစိုက္ သမိုင္းပညာရွင္ သုေတသီတို႕မ်ားက ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႕မွာ ဟာေဗး၊ စေကာ့၊ ေမဆင္၊ မာရွယ္၊ ဟန္တား၊ ဖေရဇာ၊ ဟာနီေဘာခရစ္တီရင္၊ လူး၀စ္၊ ေဖေမာင္တင္၊ ေဟာလ္၊ ေကလစ္၊ ေမာင္ေမာင္၊ ဂၽြန္စတုန္း၊ တရက္လာ၊ လုစ္ အစရွိသူတို႕ျဖစ္သည္။ ၎တို႕က တညီတညြတ္တည္းလိုပင္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ အိႏၵိယ၊ မြန္ဂုိ၊ တရုတ္ အစရွိသည့္ တုိင္းျပည္အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ၀င္ေရာက္လာကာ ေနထိုင္ၾကသည္ဟု အဓိပၸာယ္ရရွိေသာ “ေရၾကည္ရာ၊ ျမက္ႏုရာ ေရြ႕လ်ားသြားလာ ေနထိုင္သည္ဟူေသာ အယူအဆ” ကိုပထမဆံုး ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။
ဤပုဂၢဳိလ္ႀကီးမ်ား တင္ျပခဲ့သည့္ အယူအဆသည္ သမုိင္းဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ေစတီဘုရား၊ ေက်ာက္စာ၊ ေ၀ါဟာရစကား၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားျဖင့္ တင္ျပျခင္း၊ ထုိပုဂၢဳိလ္ႀကီးမ်ားသည္ အရင္းရွင္လႊမ္းမိုးခ်ိန္ တင္ျပခ်က္မ်ားျဖစ္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံျခားဂ်ာနယ္မ်ား၌ ယင္းပုဂၢဳိလ္တို႕၏ေရးသားတင္ျပခ်က္မ်ားကို တရား၀င္ေရးသားပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ရျခင္း၊ ျမန္မာပညာရွင္တို႕သည္ ယင္းပုဂၢဳိလ္မ်ား၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္ မ်ားကို ျပန္လည္ေခ်ပႏုိင္ေသာ ခုိင္လံုသည့္သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား မေတြ႕ေသးျခင္း၊ မ်ားစြာေသာထိုပညာရွင္ မ်ားကလက္ခံလာခဲ့ေသာ အယူအဆတစ္ခုကို ပစ္ပယ္ရဲေသာ သတၱိအားနည္းျခင္း စေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ “ျမန္မာတို႕သည္ တိုင္းတပါးမွ ၀င္ေရာက္လာပါသည္” ၊“ျမန္မာအစ တေကာင္းက” ႏွင့္၊ “ျမန္မာအစ ေက်ာက္ဆည္က” စသည့္အဆိုျပဳခ်က္မ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။

ယင္းအယူအဆမ်ားကို မိမိတို႕ႏွင့္ နီးစပ္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္သည့္အတိုင္း ေရွးႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာကာလမွ ယေန႕အထိစြဲၿမဲစြာ ယံုၾကည္ျခင္း၊ အျခားတင္ျပခ်က္ေပၚလာပါက ႏိုင္ထက္ကလူျပဳကာ အေက်ာက္အကန္ အရွိန္အ၀ါျပ၍ ျငင္းပယ္ျခင္း၊ ျပက္ရယ္ျပဳျခင္း၊ လက္မခံႏိုင္ေလာက္ေသာ ဆင္ေျချပဳ၍ ျငင္းခ်က္ထုတ္ျခင္းတို႕ျဖင့္ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာသည္အထိ ဤအယူအဆကို ထိန္းသိမ္းလက္ခံခဲ့ၾကပါသည္။
ယခုတင္ျပမည့္ “ျမန္မာအစ သမိုင္းမတိုင္မီက” အယူအဆသစ္သည္ ဘူမိသိပၸံႏွင့္ မႏုႆေဗဒ ရႈေထာင့္မွ ေတြ႕ရွိေလ့လာထားခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူ ရွင္လူအေပါင္းႏွင့္တကြ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားကို ရႈေထာင့္ႏွစ္မ်ိဳးမွ အျမင္ၾကည္လင္စြာျဖင့္ ခံယူခ်က္အမွန္ေရာက္ေအာင္ ရည္သန္လ်က္ ေရးသားတင္ျပပါသည္။ ဤတင္ျပခ်က္တြင္ ပထမဦးစြာ တင္ျပခဲ့ေသာ ပညာရွင္မ်ား၏ တင္ျပခ်က္ႏွင့္ ယခုစာေရးသူ၏ အသစ္ေတြ႕ရွိခ်က္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတင္ျပခ်က္မ်ားကို စာရႈသူတို႕ ဖတ္ရႈႏႈိင္းခ်ိန္ႏိုင္ရန္ ေရးသားထားပါသည္။
ျမန္မာလူမ်ိဳး တုိင္းရင္းသားမ်ား ေပါက္ဖြားျဖစ္ေပၚပံုဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ကို ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပံုေတာင္ေဒသ ယခုေတြ႕ရေသာ အဆင့္ျမင့္လူႏွင့္ လူ၀ံမ်ိဳးႏြယ္ ပရုိင္းမိတ္၊ ပံုေတာင္ဂ်ီးယားေကာ္တာရိုင္း ႏွင့္ အင္ဖီပိသိကပ္မုိးေကာင္းဂ်င္းနစ္ တုိ႕ေတြ႕ရွိရာေဒသျဖစ္သည္။ ေဒသ၏ ဘူမိသက္တမ္းသည္ ႏွစ္ေပါင္းသန္း (၄၀) ခန္႕က ျဖစ္၍ ကမၻာေပၚ၌ အဆင့္ျမင့္ပရိုင္းမိတ္အမ်ိဳးအစားကို ႏွစ္အေစာဆံုး ေတြ႕ရသည့္ တစ္ခုတည္းေသာ ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသာျဖစ္ပါသည္။
ဘူမိသက္တမ္း ႏွစ္ေပါင္းသန္း (၄၀) ခန္႕မွ မြန္ဂုိလီးယားႏိုင္ငံ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံပံုေတာင္မွ ေတြ႕ရေသာေက်ာရိုးရွိ သတၱ၀ါအုပ္စု၊ ေရျမင္း၊ ႀကံ့၊ မိေခ်ာင္း အစရွိသည္တို႕ကိုေတြ႕ရေသာ္လည္း အဆင့္ျမင့္ပရိုင္းမိတ္တို႕ကိုမူ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကဲ့သို႕မေတြ႕ရေခ်။ ပံုေတာင္သာလွ်င္တစ္ခုတည္းေသာ လူ၀ံႏွင့္ လူမ်ိဳးႏြယ္ အဆင့္ျမင့္ ပရုိင္းမိတ္ေတြ႕ရွိရာေဒသ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ လူ၊ ေမ်ာက္၀ံ၊ လူ၀ံတို႕၏ အဆက္အႏြယ္မွေပါက္ဖြားဆင္းသက္လာခဲ့ၾကပံုအတိုင္းအစီစဥ္ျဖင့္ ေဖာ္ျပရမည္ဆိုပါလွ်င္ ပရိုပလုိင္ယိုပိသိကပ္၊ အီဂ်စ္တိုပိသိကပ္၊ ဒရိုင္ယိုပိသိကပ္၊ ရာမာပိသိကပ္၊ စီဗာပိသိကပ္၊ ၾသစေၾတးလိုပိသိကပ္၊ ဂ်ိဳင္ဂင္တိုပိသိကပ္၊ ဟုိမိုအီရက္တပ္၊ ေဂၚရစ္လာ ႏွင့္လူ ဟူ၍ အသီးသီးကြဲျပား၍ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ယင္းတို႕၏စတင္ေပါက္ဖြားေသာ အေျခခံအစပ်ိဳးသည့္ အဆင့္ျမင့္ပရိုင္းမိတ္မ်ိဳးမွာ ပံုေတာင္ဂ်ီးယားႏွင့္ အင္ဖီပိသိကပ္တို႕ျဖစ္ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရႊျမင္တင္ေတာင္ေပၚရွိ ႏြယ္ေခြ ေက်းရြာအနီး၌ လူရိုး ေက်ာက္ျဖစ္ ရုပ္ႂကြင္းျဖစ္သည့္ အံသြား၊ ေရွ႕အံသြားႏွင့္ အေပၚေမးရိုးတြဲလ်က္အေနအထားအတိုင္း ေတြ႕ရွိျခင္းသည္ “လူဆင့္ကဲျဖစ္ စဥ္၌ ဦးေစာပိုင္းႏွင့္ ေႏွာင္းပိုင္းဆက္ႏြယ္မႈကိုစတင္ေတြ႕ရျခင္းဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။
ဤေတြ႕ရွိထားေသာလူေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းကို “ဘားမားမင္း” ဟုအမည္မွည့္ေခၚထားပါသည္။ ဤ ဘားမား မင္းသည္ “ပီကင္းမင္း” တို႕ႏွင့္ တခ်ိ္န္တည္းေလာက္ကေပၚေပါက္လာႏိုင္သည္။ ဤႏြယ္ေခြေဒသမွေက်ာက္ျဖစ္ ရုပ္ႂကြင္းမ်ားသည္း ပီကင္းလူေတြ႕ရွိေသာ တရုပ္ျပည္ ေဇာင္ဂိုဒီယမ္ ေက်ာက္လိုဏ္ဂူ၌ေတြ႕ရေသာ ႏြား၊ ေခြး၊ သမင္ႏွင့္ ေခ်တို႕၏ ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ် တူညီေနသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ဤေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာမႈအတြက္ အေထာက္အထားျဖစ္ပါသည္။
ဆက္လက္၍ ယခုတင္ျပလိုသည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေတြ႕ရွိခဲ့ေသာ အေျခခံအဆင့္ျမင့္ ပရိုင္းမိတ္အမ်ိဳးအစား ကို တရုတ္ျပည္၌မေတြ႕ရေသးသျဖင့္ လူ၏ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္စတင္ရာေဒသသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသာျဖစ္မည္ဟု ေကာက္ခ်က္ ခ်ရပါမည္။ ထို႕ေၾကာင့္ျမန္မာသည္ မြန္ဂိုတရုတ္ႏြယ္မွ ဆင္းသက္ လာျခင္းမဟုတ္ပဲ မြန္ဂိုတရုတ္ အစရွိသည့္လူမ်ိဳးမ်ား သည္ပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ယင္းေဒသမ်ားသို႕ ေရၾကည္ရာ၊ ျမက္ႏုရာ ေရႊ႕သြား ႏုိင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ တုိင္းရင္းသားတို႕ ေပၚေပါက္ပံုအေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား၊ မႏုႆေဗဒ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ပညာရွင္မ်ားသည္ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲလြဲခဲ့ၾကသည္။ ထိုသို႕ကြဲလြဲခ်က္မ်ားသည္ သပြတ္အူကဲ့သို႕ ရႈပ္ေထြးေစခဲ့ပါသည္။ ဤအေျခအေနမ်ားကို ယခုေတြ႕ရွိရေသာ ျမန္မာလူသားေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းက အဆံုးသတ္ ေျဖရွင္းသြားေပလိမ့္မည္။ လူအမ်ားလက္ခံထား ေသာ သမိုင္းပါေမာကၡဟာေဗး၏ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားေပၚေပါက္ပံု အေၾကာင္းကို ပဏာမ တင္ျပပါမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေစာဆံုး၀င္ေရာက္ေနထုိင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးတို႕သည္ “အင္ဒုိနီးရွား”လူမ်ိဳးမ်ားဟုေဖာ္ျပသည္။ သုိ႕ရာတြင္ ယဥ္ေက်းမႈ အေထာက္အထားမရွိဟု အဆုိရွိပါသည္။ အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္သည့္အခါ တရုတ္ျပည္အေနာက္ပိုင္းမွ ၀င္လာေသာ မြန္ဂိုမ်ား လႊမ္းမိုး၍ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ပါသည္။ ဤအမ်ိဳးအႏြယ္မ်ားမွ “မြန္” လူမ်ိဳးမ်ားဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာသည္။
တိဘက္ျပည္အေရွ႕ပိုင္းမွ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသည္ ေတာင္ၾကားမ်ားကိုျဖတ္ေက်ာ္၍ ျမစ္မ်ားစီးဆင္းရာျမစ္ေၾကာင္း အတိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းသို႕ ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ဤလူမ်ိဳးတို႕သည္ “တိဘက္တိုဘားမင္း” လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဟားေဗးက အခိုင္အမာေရးခဲ့သည္။ ဆက္လက္ေဖာ္ျပသည္မွာ ယင္းတိဘက္တိုဘားမင္းတို႕သည္ “သမိုင္းမတိုင္မီ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀” ခန္႕က၀င္ေရာက္ခဲ့သည္ဟုဆိုခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္ယခုေတြ႕ရေသာလူ၏ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းက ဤတိဘက္တိုဘားမင္းထက္ ႏွစ္ေပါင္းသိန္းႏွစ္ခ်ီ၍ ေစာလ်က္ “ဘားမားမင္း” ရွိေနေၾကာင္း သက္ေသအေထာက္အထားအခုိင္အမာတင္ျပႏိုင္ခဲ့ၿပီ။ ထို႕ေၾကာင့္ ျမန္မာသည္ ျမန္မာကစသည္။ “ျမန္မာအစ သမိုင္းမတိုင္မီက” ဟုအဆိုျပဳခ်က္သည္ လံုး၀မွန္ကန္ပါမည္။။ ယခင္က ဟာေဗး၏ အရင္းရွင္ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို လူမ်ားက ယံုမွား သံသယႏွင့္ လက္ခံခဲ့ၾက ရေပသည္။
ဟာေဗး၏အဆိုျပဳခ်က္ကို ဆက္လက္ေရးသားပါမည္။ “မြန္” တုိ႕သည္ ဟသၤာတၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ၌ ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါသည္။ တိဘက္တိုဘားမင္းတို႕မွ ပ်ဴ၊ ကရင္ႏွင့္ ရခုိင္တို႕ ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားၾက သည္။ သက္မ်ိဳးႏြယ္မွ ခ်င္းႏွင့္ ရခိုင္တို႕ ဆင္းသက္လာသည္။ ပ်ဴတို႕သည္ ယခုအခ်ိန္ေပ်ာက္ကြယ္သြား၍ လက္ရွိ “ျမန္မာ” တို႕၏မူလအဆက္အႏြယ္မျဖစ္ႏိုင္ဟု ဟာေဗးက ယူဆသည္။ ပ်ဴလူမ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္ျခင္းဟုမယူဆသင့္ပါ။ ပ်ဳအေခၚအေ၀ၚမွ “ျမန္မာ”သို႕ ေျပာင္းလဲေခၚျခင္းသာျဖစ္ႏိုင္သည္။ ဘူမိေဗဒပါေမာကၡ ေဒါက္တာသိန္းအဆိုအရမူ “ျမန္မာ” မ်ားသည္ႏွစ္ေပါင္းတစ္ေထာင္ခန္႕ကမွ စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ယခုျမန္မာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးတို႕သည္ ေရႊျမင္တင္ေတာင္မွ စတင္အေစာဆံုးေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ “ဘားမားမင္း” ဟူေသာအယူအဆမွာ “ျပဒါးတလမ္း သံတလမ္း” ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေရးသားခဲ့သည္။
မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ ေရႊျမင္တင္ေတာင္မွ ေတြ႕ေသာ “ဘားမားမင္း” သည္ ဟာေဗး၏တိဘက္တိုဘားမင္းထက္ ႏွစ္ ေပါင္းသိန္းေသာင္းေစာ၍ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္ ဟူေသာအေထာက္အထားမွာ ျငင္းဆိုရန္အေၾကာင္းမရွိေခ်။
ျမန္မာမ်ားသည္ မိုးေခါင္ေရရွားရပ္၀န္းျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း ဧရာ၀တီျမစ္၏၀ဲယာေျမျပန္႕လြင္ ျပင္ေဒသမ်ား၌ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာျပည္ေတာင္ပိုင္း ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ၌ မြန္လူမ်ိဳးတို႕ ျမန္မာျပည္ တြင္းသို႕ ၀င္ေရာက္လာျခင္းမွာ မိုးေခါင္ျခင္း၊ အစာရွားပါးျခင္း၊ လူဦးေရ တိုးပြားမ်ားျပားလာျခင္း စသည္တို႕ေၾကာင့္ တျဖည္းျဖည္း ေျမာက္ဘက္မွ တိုး၀င္လာၾကရာ ေရွးယခင္က ၀င္ေရာက္ေနထိုင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားကိုေတာင္ဘက္သို႕ တျဖည္းျဖည္း ေရြ႕လ်ား၍သြားေစသည္။ လူအုပ္စုမ်ားသည္ တစ္စုၿပီးတစ္စု ဆက္ကာေရာက္လာၾကသည္။ ဤကဲ့သို႕၀င္ေရာက္လာေသာ အခ်ိန္သည္ ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ အခ်ိန္က စတင္မည္ဟုဟာေဗးကခန္႕မွန္းတင္ျပခဲ့သည္။
၎၏ အဆိုအရ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ရွမ္းကုန္းျမင့္မွ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမျပန္႕အရပ္သို႕ ခရစ္ႏွစ္ (၁၃)ရာစုႏွစ္တုိင္ ေအာင္၀င္ေရာက္ေနထိုင္ျခင္း မျပဳေခ်။ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား ေျမာက္ဘက္မွ တျဖည္းျဖည္း၀င္ေရာက္လာမႈကို အဂၤလိပ္ အစိုးရက ျမန္မာႏုိင္ငံကိုသိမ္းပိုက္ၿပီး (၁၉)ရာစု အကုန္ေလာက္ေရာက္မွ ပိတ္ပင္တားျမစ္ခဲ့ရသည္။ ကယားလူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ကရင္လူမ်ိဳးတို႕သည္ ရွမ္းကုန္းျမင့္၏ ေတာင္ဘက္ေဒသမ်ား၌ ေနထိုင္ၿပီးျဖစ္ၾကသည္။
ဟာေဗး၏ဆက္လက္တင္ျပခ်က္မွာ ျမန္မာတို႕သည္ လူမ်ားစုျဖစ္၍ မြန္ဂိုအဆက္အႏြယ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သို႕ရာတြင္ျမန္မာတို႕၏ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့စသည္တို႕မွာ တရုတ္၊ မြန္ဂိုတို႕ႏွင့္မတူေခ်။ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႕သည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ဟိႏၵဴမ်ားႏွင့္ တူၾက သည္။ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ၊ စကား ႏွင့္ စာေပတို႕ သည္ ပါဠိႏွင့္ သကၠတတို႕ျဖစ္ၾက၍ ဟိႏၵဴဘာသာစကားႏွင့္ဆိုင္ရာ အမည္အေခၚေ၀ါဟာရ မ်ားကို ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္း ေပၚႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပိုင္းတို႕၌ေတြ႕ရသည္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ဟိႏၵဴယဥ္ေက်းမႈသည္ ၀င္ေရာက္လာေသာ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္အတူေရာက္ရွိလာျခင္းမွာ မွန္ကန္ႏိုင္ ပါသည္။ သုိ႕ေသာ္ယခုေတြ႕ရေသာ ဘားမားမင္းေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းက အခုိင္အမာေျပာျပေနေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ တုိင္းရင္းသားတို႕သည္ ဤျပည္တြင္းမွာပင္ စတင္ေပါက္ဖြား သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု ဆိုႏုိင္ပါသည္။
ဥႆာပဲခူးအမည္သည္ အိိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾသရစ ၦျပည္နယ္မွ စကားအသံုးအႏႈန္းျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ပဲခူးသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ကိုလိုနီႏိုင္ငံ တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ဘူးသည္ဟုဟာေဗးကေကာက္ခ်က္ခ်သည္။ ကိုလုိနီႏိုင္ငံထူေထာင္ျခင္းသည္ ေဒသခံလူမ်ိဳးမ်ားကို အာဏာလႊမ္းမိုးျခင္းျဖစ္၍ မူလကပင္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသတို႕ကို အိမ္နီးျခင္းႏုိင္ငံ၏ ယဥ္ေက်းမႈအယူ၀ါဒၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈခံရျခင္းကိုမူမျငင္းလိုပါ။ သို႕ေသာ္ ေဒသခံလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားလူ မ်ိဳးမ်ားသာျဖစ္ၾကပါသည္။ တုိင္းတပါးသားအုပ္ခ်ုဳပ္မႈကိုကား အမ်ားျပည္သူက လက္ခံဖြယ္မရွိ။
ခရစ္ေတာ္မေပၚမီႏွစ္ေပါင္း (၂၆၀) ကအေသာကမင္းလက္ထက္မွအစျပဳလ်က္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားျပန္႕ပြားမႈသည္ ထိစပ္ ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းသို႕သာမက တရုတ္ျပည္၊ ကေမ ၻာဒီးယား၊ ေလာႏိုင္ငံႏွင့္ ယိုးဒယားတို႕အထိ ရဟန္းရွင္လူမ်ားသာသနာျပဳရန္ ေရာက္ရွိသြားၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းသို႕ ၀င္ေရာက္ျခင္းမွာ ပထ၀ီအေနအထားအရ အာသံျပည္ဘက္မွ အေနာက္ဘက္ေတာင္တန္းကိုျဖတ္၍ ေတာင္ၾကားလမ္းမွ ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ အျခားလမ္းေၾကာင္းမွာ ဘဂၤလားပင္လယ္ကိုျဖတ္၍ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွ ၀င္ေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ “တလုိင္းလူမ်ိဳး” ဟုေခၚျခင္းမွာ အိႏၵိယျပည္ေတာင္ပိုင္းစကားအသံုးအႏႈန္း တရပ္မွ ဆင္းသက္လာဖြယ္ရွိေၾကာင္း ဟာေဗးက ေရးသားခဲ့ သည္။ “တလိုင္း” အမည္ကို ကၽြႏု္ပ္ တို႕၏ပင္ရင္းစကား “မြန္” ႏွင့္တြဲ၍ “မြန္”၊ “မြန္-တလိုင္း” ဟုေခၚေသာေၾကာင့္ ဤစကားလံုးကိုဆန္းစစ္ၾကည့္က ကၽြႏု္ပ္တို႕မွာ မူလကပင္ “မြန္” စကားလံုးရွိေနျခင္းသည္ ခိုင္မာေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၌ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားမ်ား ရွိေနေၾကာင္းကို ထပ္ဆင့္တင္ျပလိုပါသည္။
ခရစ္ႏွစ္ (၅)ရာစုေလာက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားမႈသည္ အိႏၵိယျပည္၏ အေရွ႕ဘက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႕ ျမန္မာ ႏုိင္ငံအပါအ၀င္ ျပန္႕ပြားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ဤထြန္းကားမႈသည္ လူ႕သမိုင္းျဖစ္စဥ္ “အညာသီရံယဥ္ေက်းမႈ” ေခတ္ထက္ ႏွစ္ေပါင္းေသာင္းႏွင့္ခ်ီ၍ ေနာက္က်သည္။ ျမန္မာ့ဘူမိသိပၸံပညာရွင္ ကထိကဦးေသာ္တင့္က တင္ျပဖူးသည္မွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ အညာသီရံယဥ္ေက်းမႈ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အညာသီရံ ယဥ္ေက်းမႈကာလျဖစ္ေသာ ေက်ာက္ေခတ္ဦးမွသည္ ေက်ာက္ေခတ္လယ္၊ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္းႏွင့္ သမုိင္းတင္သည္အထိ မူလကိုပင္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားဆက္လက္တိုးထက္ ထြန္းကားေနခဲ့သည္။ လူတို႕၏ ေနထိုင္ရာေဒသႀကီးမ်ား၌လည္း ယခုထိေျပာင္းလဲ ေရြ႕လ်ားျခင္းမရွိ၊ အစဥ္ဆက္လက္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤဗုဒၶဘာသာျပန္႕ပြားသည့္ႏွစ္ထက္ေစာ၍ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေသာင္းအခ်ိန္ကစၿပီး “ျမန္မာတိုင္းရင္းသား မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ေၾကာင္း” ေက်ာက္လက္နက္အေထာက္အထားျဖင့္ တင္ျပႏုိင္ပါေသးသည္။ အာရွတိုက္ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း ႏိုင္ငံမ်ားသို႕ ဗုဒၶဘာသာ ျပန္႕ပြားျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႕ တစိတ္တေဒသအားျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ သားမ်ား၀င္လာၾကလိမ့္မည္ဟု အခ်ိဳ႕ေသာ သမိုင္းပညာရွင္မ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။
ဟာေဗး၏အဆိုအရ (၉)ရာစုႏွစ္ေလာက္တြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႕သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအထက္ပိုင္္းႏွင့္ ရခို္င္ျပည္တို႕ ကုိစတင္၀င္ေရာက္ခဲ့သည္။ ယင္းျမန္မာတို႕သည္ တရုတ္ျပည္အေနာက္ေတာင္ပိုင္း ယူနန္နယ္မွ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾက သည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၈၃၅-ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပိုင္း ႏွင့္ အထက္ပိုင္း၌ေနထုိင္ေသာ “ပ်ဴ” လူမ်ိဳးတို႕ကို တိုက္ခို္က္ ေခ်မႈန္းပစ္ခဲ့သည္။ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္ “ပ်ဴ”လူမ်ိဳးမ်ားေပ်ာက္၍ “ျမန္မာ” လူမ်ုိဳးေပၚလာႏုိင္ေသာ္လည္း ဤအယူ အဆတင္ျပခ်က္ကို လက္ခံႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိေခ်။ “ပ်ဴ” တစ္မ်ိဳးလံုးေပ်ာက္ကြယ္၍ လူမ်ိဳးတံုးသည္အထိ သတ္ျဖတ္ခံရေၾကာင္း ခုိင္လံုေသာ သက္ေသအေထာက္အထား လံုး၀မရွိခဲ့ေခ်။ ယခုျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ယခင္က “ပ်ဴ”လူမ်ိဳးမ်ား၏ သားစဥ္ေျမးဆက္ျဖစ္ၾကေပမည္။ “ပ်ဴ” မွ ျမန္မာသို႕တျဖည္းျဖည္းအေခၚအေ၀ၚေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္ သည္။ “ပ်ဴ”အေခၚကို အသံုးနည္းၿပီးေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႕အားအျခားတိုင္းတပါးႏုိင္ငံတို႕က အစဥ္အဆက္ လူမ်ိဳးအမည္နာမ သတ္မွတ္ခ်က္မွာ ေခတ္အလုိက္ ေျပာင္းလဲကြာျခားခဲ့မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လူမ်ိဳးႀကီးတစု၏ မ်ိဳးႏြယ္ ေပါက္ဖြားသက္ဆင္းျခင္းႏွင့္ ပင္မယဥ္ေက်းမႈကိုကား မည္သည့္ အႏၱရာယ္၊ မည္သူမ်ားကမွ ေဖ်ာက္ဖ်က္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ေပ။ လူမ်ိဳးစုႀကီးတခုလံုး ေပ်ာက္သြားႏိုင္မႈမွာ အဏုျမဴေခတ္၌ပင္မျဖစ္ႏိုင္ပါ။
အေစာဆံုးျမန္မာလူသားေပၚေပါက္ပုံကို ဆက္လက္တင္ျပပါဦးမည္။ ဤထင္ျမင္ယူဆခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး “ပလုိင္ရက္စတိုဆင္း” ေရခဲေခတ္ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကိုဗဟုိျပဳ၍ ဂ်ဗားႏွင့္ ပီကင္းတို႕သို႕ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ားေရြးသြားႏိုင္ ဖြယ္ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဒီတားရားႏွင့္ ဟယ္လင္မိုးဗီးယပ္ တို႕ကေျမပံုအေထာက္အထားျဖင့္ တင္ျပခဲ့ဖူးပါသည္။ သို႕ေသာ္ထို အဆိုကိုတင္ျပစဥ္အခ်ိန္က ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းျဖင့္ အခိုင္အမာ သက္ေသ မျပႏိုင္သျဖင့္ ထုိအဆိုမွာ မထင္မရွားျဖစ္ခဲ့ ရသည္။
ယခုအခ်ိန္၌ကား “ဘားမားမင္း” ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္း ေတြ႕ရွိထားၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အထက္ပါအဆိုကို အခုိင္အမာ လက္ခံယံုၾကည္ သင့္ပါသည္။
ဆက္လက္တင္ျပလုိသည္မွာ အခ်ိဳ႕ေသာျမန္မာဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ားက ပလိုင္ရက္စတိုဆင္းေခတ္ကျမန္မာ ႏုိင္ငံ၌ေတြ႕ရေသာ ဘားမားမင္း၏ ဘူမိသက္တမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေဖာ္ျပပံုကို ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ရာ မရွိေၾကာင္း ျငင္းဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ားက ေရဒီယိုဓါတ္ႂကြႏႈန္းသတၱိကိုသံုး၍ တိုင္းတာသင့္ေၾကာင္း တင္ ျပေဆြးေႏြးဖူးသည္။ ဘူမိအခ်ိန္ျပဇယား၌ ပလုိင္ရက္စတိုဆင္းႏွစ္သက္တမ္းကို ႏွစ္အေရအတြက္အားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္သန္း (၂-သန္း)ခန္႕ၾကာသည္ဟုခန္႕မွန္းသည္။ ဤသက္တမ္းသည္ဘူမိအခ်ိန္ျပဇယား၌ ႏွစ္အနည္းဆံုး ႏွင့္ အသက္ အႏုဆံုး အပိုင္းအျခားျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဘားမားမင္းကိုသက္တမ္းသတ္မွတ္ရာ၌ ေရဒီယိုဓါတ္ႂကြႏႈန္းသတၱိ တိုင္းတာျခင္းကို အထူူးမျပဳႏုိင္မီ “ပလုိင္ရက္စတုိဆင္းသက္တမ္းအေပၚဆံုးအပိုင္း” ခန္႕မွန္းေျခႏွစ္ေပါင္း တစ္သန္းခန္႕ ဟုသတ္မွတ္ျခင္းသည္ အမွန္ဆံုးႏွင့္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး ျဖစ္ပါသည္။
ဘားမားမင္းသည္ ေက်ာက္ေခတ္ဦးမတိုင္မီကပင္ ပီကင္းမင္းႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ဟိုမိုနစ္ လူ အမ်ိဳးအစား ျဖစ္သည္။ ဘားမားမင္းႏွင့္အတူ ေခြးအံသြားေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္း ေတြ႕ရသည္။ ေခြးကိုအမဲလိုက္ရန္ အတြက္ အသံုးျပဳၿပီဟု ယူဆရသည္။ သမင္၊ ႏြား၊ ေခ် အစရွိသည့္ သတၱ၀ါတို႕၏ အရိုးစု ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းမ်ားကို ဘားမားမင္းႏွင့္ အတူေတြ႕ရသည္။ ဤအရိုးစုေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ႂကြင္းမ်ားသည္ ဘားမားမင္းတို႕ ဖမ္းယူစားေသာက္ၿပီး ႂကြင္းက်န္ေသာ အရိုးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဤအခ်က္သည္ ပီကင္းမင္းကဲ့သို႕ ဘားမားမင္းသည္ အမဲလိုက္ျခင္း ႏွင့္ အသက္ေမြး၍ ေနထုိင္ေၾကာင္းသိရသည္။ ပီကင္းမင္းႏွင့္ေနထိုင္ပံုကြာျခားသည္။ ပီကင္းမင္းသည္ ေဇာင္ဂိုဒီယမ္ ေက်ာက္ဂူ၌ ေနခဲ့သည္။ ဘားမားမင္းသည္ ေရအလြယ္တကူရႏိုင္ေသာ ေခ်ာင္းေဘးကုန္းျမင့္ေပၚ၌ ေနထိုင္ခဲ့သည္။ ေက်ာက္ျဖစ္ေနေသာ အပိုင္းအစမ်ားစြာေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ ဘားမားမင္းသည္ အုပ္စုဖြဲ႕၍ေနထိုင္ၾကမည္။
ဘားမားမင္းသည္ ယခုလက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား ျမန္မာ၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရခုိင္တို႕၏ သမုိင္းမတင္မီ ကာလကပင္ ေပၚေပါက္ေနထိုင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးအဆက္အႏြယ္ရင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္း စဥ္ပါတီက အေလးအနက္လက္ခံယံုၾကည္သည္။ ၁၉၈၃-ခု စက္တင္ဘာလ ပထမအႀကိမ္ထုတ္ေ၀ေသာ “သိဂၤါနဒီျမန္ ျပည္ေျမာက္ဖ်ားသို႕” စာအုပ္စာမ်က္ႏွာ ၆၀၃-၆၀၄ ၌ ျမန္မာျပည္ဖြား တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ အမိျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ဘားမားမင္းႏွင့္ တၿပိဳင္တည္း ေပါက္ဖြားခဲ့ၾကေသာ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပခဲ့ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ မံုရြာၿမိဳ႕နယ္ ႏွင့္ ေခ်ာင္းဦးၿမိဳ႕နယ္ၾကားမွ မံုေရြးေက်းရြာ၏ အေရွ႕ဘက္ရွိ ေရႊျမင္တင္ေတာင္တန္းသည္ ျမန္မာလူသား ဘားမားမင္း စတင္ေနထိုင္ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ေဒသတခုအျဖစ္မွတ္တမ္းတင္ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ျဖစ္ရာ ကၽြႏ္ုပ္တို႕ တုိင္းရင္းသားအေပါင္းတို႕သည္ သမို္င္းမတိုင္မီကပင္ ႏွစ္ေပါင္းေသာင္းႏွင့္ခ်ီ၍ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ စတင္ေပါက္ဖြားခဲ့၊ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ဟူေသာ အဆိုျပဳခ်က္ကို အေလးအနက္တင္ျပပါသည္။
(Myanmar type courtesy by Ko Saw Kyaw Htike (2002, DGGL).
credit: www.geolfriends.com

ေမာင္းသူမဲ့ကား

ႏိုင္ငံတကာ သံုးစြဲသူ အီလက္ထေရာနစ္ ျပပြဲ (CES) မွာ ရင္ခုန္စိတ္လႈပ္႐ွားဖြယ္ ေမာင္းသူမဲ႔ ကားနည္းပညာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထိပ္တန္းကားကုမၸဏီေတြက ျပသသြားပါတယ္။BMW နဲ႔ Audi ကားကုမၸဏီေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေပၚ ေမာင္သူမဲ႔ ကားနည္းပညာကို ထုတ္ေဖာ္ခဲ႔ၿပီး အစမ္းေမာင္းျပမႈေတြ လုပ္ခဲ႔တယ္လို႔သိရပါတယ္။ Nevada မွာအစမ္းေမာင္းျပခဲ႔ၿပီး ဒီျပည္နယ္ဟာ ေမာင္းသူမဲ႔ကား အစမ္းေမာင္းတာကို ခြင္႔ျပဳထားတဲ႔ အနည္းငယ္ေသာ ျပည္နယ္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ေမာင္းသူမဲ႔ကား